Zadośćuczynienie za utrudnianie kontaktów z dzieckiem? TAK!

„Od ponad dwóch lat walczę z byłą partnerką o kontakty z dzieckiem. Mimo tego, iż mam prawomocny wyrok ustalający widzenia, a matka dziecka została pouczona i zagrożona grzywną to nadal utrudnia mi ten kontakt. Zmieniła naszej córce numer telefonu, a także adres e-mailowy tak, abym nie mógł się z nią w ogóle kontaktować. Słyszałem, że w takiej sytuacji istnieje możliwość założenia sprawy cywilnej i żądania zapłaty zadośćuczynienia, co ma na celu zmuszenie matki dziecka, by zaprzestała uniemożliwiania spotkań z dzieckiem. Czy to prawda?”.

Dość często zdarza się, że konflikt między rodzicami znajduje przełożenie na kontakty z dzieckiem. Niejednokrotnie rodzic, który nie mieszka z dzieckiem miewa poważne problemy w wykonywaniu swojego prawa do kontaktów. Mimo uzyskanego orzeczenia dotyczącego kontaktów i prób ich egzekwowania nawet w obecności policji, bywa, że rodzic pozostaje bezsilny, a z czasem kontakt z dzieckiem ulega osłabieniu, a nawet zerwaniu.

Na wstępie należy wskazać, że dla egzekwowania kontaktów dotychczas stosowane były wyłącznie przepisy Kodeksu Postępowania Cywilnego, które za utrudnianie kontaktów w pierwszej kolejności przewidują zagrożenie zapłatą określonej sumy pieniężnej, zaś w dalszej – nakazanie zapłaty tejże kwoty.

Niezmiernie istotne jest, iż w dniu 15 lipca 2015 r. zapadło bardzo ważne z punktu widzenia rodziców pozostających w sporze o kontakty z dziećmi – orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, w sprawie o sygn. akt I ACa 202/15.

Zgodnie z powołanym wyrokiem UTRUDNIANIE bądź UNIEMOŻLIWIANIE kontaktów, wynikłe także wskutek manipulowania dzieckiem i nastawiania go przeciwko drugiemu rodzicowi – GODZI W DOBRO OSOBISTE, jakim jest więź emocjonalna rodzica z jego dzieckiem, powodując cierpienia, tęsknotę, ból i krzywdę.

Precedensowy wyrok Sądu Apelacyjnego stwarza możliwość dochodzenia zadośćuczynienia również na podstawie przepisów służących ochronie dóbr osobistych, w tym przypadku prawa do więzi rodzicielskich i kontaktów z dziećmi.

Stanowi on o finansowych konsekwencjach dla rodzica, który kontakt z dzieckiem utrudnia. Ustalenie, że matka zniechęca dziecko do kontaktu z drugim z rodziców, ogranicza mu dostęp do telefonu czy internetu w celu porozumiewania się, nie stosuje się do orzeczeń sądu w przedmiocie uregulowania kontaktów – otwiera drogę do dochodzenia zadośćuczynienia na drodze cywilnej. Omawiane roszczenie pełni funkcję kompensacyjną oraz represyjno-prewencyjną, natomiast dobrem, które podlega ochronie jest więź uczuciowa rodzica z dziećmi.

Sąd Apelacyjny w omawianym wyroku uznał, że pozwana (matka) godziła w DOBRO OSOBISTE powoda (ojca) w postaci łączącej go z dziećmi więzi uczuciowej, ograniczając osobistą styczność ojca z dzieckiem. Na skutek zerwania kontaktów z dziećmi powód doznał w analizowanym okresie krzywdy, bólu i cierpień emocjonalnych. W tym miejscu wartą przytoczenia jest teza Sądu Apelacyjnego w Łodzi, który stanął na stanowisku, że: „Nie każdą więź rodzinną należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych, a jedynie taką, której zerwanie powoduje ból, cierpienie, rodzi poczucie krzywdy. Osoba, która dochodzi roszczenia (…) musi wykazać istnienie tego rodzaju więzi, stanowiącej jej dobro osobiste, które podlega ochronie”.

Dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną prawa cywilnego. Dobra nie stanowią zamkniętego katalogu i mają charakter przykładowy. Nie można zatem stronie odmówić objęcia ochroną cywilnoprawną dóbr osobistych, w przypadku gdy naruszenie jest związane z trwającym między stronami konfliktem rodzinnym. Zadośćuczynienie może być przyznane już za samo naruszenie dóbr osobistych i nie jest istotne trwanie tego stanu w chwili orzekanie, a wysokość zadośćuczynienia zależy od rozmawia naruszenia.

Biorąc pod uwagę powyższe, jeżeli zerwanie kontaktów z dzieckiem, spowodowane jest izolowaniem go przez drugiego rodzica, a to prowadzi do krzywdy, bólu i cierpień emocjonalnych występujących po stronie drugiego rodzica, rodzic ten ma prawo żądać zadośćuczynienia.

Warto dodać, że więź rodzicielska jest jednym z podstawowych dóbr osobistych, a więź między rodzicem a dzieckiem jest więzią szczególną, bowiem jej naruszenie wiąże się ze szczególnym cierpieniem psychicznym.

Chcesz omówić ze mną swój przypadek? Umów się na spotkanie.

Komentarze wyłączone

© Karolina Górska 2014

top