Intercyza nie chroni przed Urzędem Skarbowym ani przed skargą pauliańską!

„Od ponad roku pozostaje z żoną w separacji faktycznej. Żona od ponad 6 lat prowadzi działalność gospodarczą i nie dawno dowiedziałem się, że od ponad 2 lat nie płaci podatku i nie odpowiada na wezwania Urzędu Skarbowego. Chcąc uniknąć odpowiedzialności za długi żony, rok temu zawarliśmy intercyzę. Czy w związku z tym, intercyza zwalnia mnie od odpowiedzialności za ten podatek? Czy komornik może zająć i sprzedać część mojego majątku?”.

Na wstępie należy wskazać, iż stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami mają najczęściej charakter ustawowej wspólności majątkowej, a to oznacza, że DOROBEK gromadzony przez nich OD CHWILI zawarcia ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO stanowi ich majątek wspólny. Oprócz majątku wspólnego każdy z małżonków może posiadać również swój majątek osobisty, w skład którego wchodzą przede wszystkim przedmioty nabyte jeszcze przed ślubem, a także m. in. w ramach spadku, darowizny, nagrody za osobiste osiągnięcia czy np. prawa autorskie.

Zasadą jest, że podatnik odpowiada za zobowiązania podatkowe całym swoim majątkiem, a jeżeli pozostaje on w związku małżeńskim, to ODPOWIEDZIALNOŚĆ ta obejmuje również MAJĄTEK WSPÓLNY, czyli jego i jego małżonka. Co istotne, ewentualna egzekucja z majątku wspólnego dotyczy także tych zobowiązań, które powstały jeszcze przed ślubem.

Intercyza sporządzona w odpowiednim czasie chroni majątek małżonków na wypadek problemów finansowych jednego z nich – szczególnie, gdy związane są one z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

W wielu przypadkach jest to również skuteczne zabezpieczenie przed działaniami komornika egzekwującego długi podatkowe tego małżonka. Jednakże podkreślić należy, iż intercyza nie zawsze uchroni małżonków przed majątkową odpowiedzialnością wobec fiskusa.

Po krótce, intercyza to zgodna wola małżonków wyrażona w formie AKTU NOTARIALNEGO Umowa ta może zostać sporządzona w każdym czasie, zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego jak i w jego trakcie.

Należy pamiętać, że intercyza wywołuje skutki prawne dopiero od dnia jej zawarcia, a więc za długi powstałe wcześniej małżonkowie odpowiadają tak, jakby między nimi nie było rozdzielności majątkowej. Za zobowiązania podatkowe jednego z nich, a powstałe przed sporządzeniem intercyzy, odpowiada więc nie tylko on sam, ale i jego współmałżonek. Zakres tej odpowiedzialności obejmuje jego majątek osobisty oraz ich dorobek wspólny. Przed działaniami egzekucyjnymi chroniony jest JEDYNIE majątek osobisty drugiego małżonka.

Odnosząc się zaś do zobowiązań małżonka będącego przedsiębiorcą należy wskazać, iż Urząd Skarbowy MOŻE obarczyć współmałżonka odpowiedzialnością za niezapłacone podatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez jego małżonka, takie jak VAT, akcyza czy podatek dochodowy. Tak się stanie, jeśli w okresie, w którym powstały te zobowiązania, małżonek stale i faktycznie współdziałał z przedsiębiorcą np. współprowadził firmę czy wykonywał czynności zlecone, a ponadto czerpał z tego korzyści materialne. Wówczas MOŻE odpowiadać całym swoim majątkiem solidarnie ze współmałżonkiem, jednakże zakres jego odpowiedzialności jest ograniczony do wysokości uzyskanych korzyści.

Zgodnie z art. 29 Ordynacji podatkowej w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, odpowiedzialność obejmuje majątek osobisty podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Zaś w myśl § 2 tego przepisu skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:

Odnosząc się do wyżej powołanego przepisu należy podkreślić, iż zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2016 r., sygn. akt II CSK 149/15, ograniczenie odpowiedzialność małżonka przewidziane w ordynacji podatkowej, w związku ze zniesieniem wspólności między małżonkami, nie wyłącza stosowania tzw. skargi pauliańskiej (art 527 kodeksu cywilnego)  przez organy skarbowe.

W myśl art. 527 kodeksu cywilnego, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

W związku z powyższym należy pamiętać, iż w przypadku istnienia zaległości podatkowych, zawarcie umowy rozdzielności majątkowej, czyli INTERCYZY nie ogranicza uprawnień organów podatkowych do dochodzenia swych należności na drodze cywilnej poprzez złożenie skargi pauliańskiej.

Chcesz omówić ze mną swój przypadek? Umów się na spotkanie.

Komentarze wyłączone

© Karolina Górska 2014

top